Rozwijanie uzdolnień matematycznych w przedszkolach i w szkołach podstawowych według koncepcji Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej

Aktualizacja: 13-05-2021

Porozumienie Rektora Akademii Pedagogiki Specjalnej z Fundacją NEWAG i Urzędem Miasta Nowego Sącza realizowane przez prof. dr hab. E. Gruszczyk-Kolczyńską, dr M. Wenderlich i dr J.A. Jelinka

Krótka historia Projektu

Autorem idei zorganizowania Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego  jest Zbigniew Konieczek, Prezes Zarządu Grupy NEWAG  w Nowym Sączu. Znając ciemne strony szkolnej edukacji i wierząc w moc sprawczą dobrego wykształcenia, postanowił zapewnić należytą edukację dzieciom uzdolnionym do nauk ścisłych. Jest bowiem przekonany, że na Ziemi Sądeckiej  wiele dzieci obdarzonych zostało takimi uzdolnieniami. Obecnie mają one małe szanse – lub nie mają ich wcale – do rozwijania swoich nadzwyczajnych możliwości umysłowych w  tradycyjnie prowadzonej edukacji szkolnej.

Ideę tę Zbigniew Konieczek przedstawił władzom miasta Nowego Sącza. Wspólnie uznano, że dla jej zrealizowania trzeba wytypować placówki edukacyjne, w których można organizować innowację pedagogiczną, której celem ma być:

- zapewnienie uczniom szkół podstawowych takiego poziom matematycznego kształcenia, który zapewni najzdolniejszym udział w olimpiadach, nie tylko matematycznych;

- wspomaganie zadatków uzdolnień matematycznych dzieci w przedszkolu oraz uczniów w nauczaniu początkowym i w kolejnych latach szkoły podstawowej.

W trosce o należyty poziom merytoryczny i pedagogiczny tej innowacji z propozycją opracowania koncepcji, a także pomocy w zrealizowaniu Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego  w dniu 4 X 2019 roku zwrócono się do prof. dr hab. Edyty Gruszczyk- Kolczyńskiej z Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Na wspólnym spotkaniu ustalono, że warunkiem zrealizowania innowacji jest akceptacja społeczna. Zaplanowano więc konferencję w Nowym Sączu, na którą zaproszono nauczycieli i rodziców.

Konferencja ta odbyła się w 7 listopada 2019 roku i uczestniczyło w niej ponad 120 nauczycieli i rodziców  zainteresowanych  ideą  prowadzenia takiej edukacji matematycznej, która stworzy dzieciom realne możliwości rozwijania zadatków uzdolnień matematycznych. Rdzeniem tej konferencji był wykład prof. dr hab. Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej zatytułowany Dzieci uzdolnione matematycznie: mity, wyniki badań i wnioski pedagogiczne. W ożywionej dyskusji po wykładzie rozpatrywano szczegóły organizacyjne, gdyż uczestnicy konferencji nie mieli wątpliwości odnośnie zrealizowania Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego Rozwijanie zadatków uzdolnień matematycznych w przedszkolach i szkołach podstawowych.

Efektem tej  dyskusji i narady zorganizowanej zakończeniu konferencji - już w wąskiej grupie zainteresowanych -  są  następujące postanowienia:

Innowacja pedagogiczna organizowana w ramach Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego Rozwijanie zadatków uzdolnień matematycznych w przedszkolach i szkołach podstawowych obejmuje edukację matematyczną wraz ze wspomaganiem dzieci w rozwijaniu zadatków uzdolnień matematycznych kolejno:

- w rocznym przygotowaniu przedszkolaków do szkoły ( tzw. klasy zerowe);

- przez 3 lat nauczania początkowego w szkole podstawowej;

-  w trakcie edukacji matematycznej uczniów klasy od IV do VIII szkoły podstawowej.

Realizacja Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego została zaplanowana na 9 lat, począwszy od roku 2019 do 2028 roku.

Koncepcję Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego Rozwijanie zadatków uzdolnień matematycznych w przedszkolach i szkołach podstawowych opracuje prof. E. Gruszczyk –Kolczyńska. Natomiast programy szkoleń nauczycieli oraz autorskie programy edukacji matematycznej dzieci przedszkolnych oraz uczniów klas początkowych skonstruuje E. Kolczyńska oraz dr M. Wenderlich i dr J.A. Jelinek.

Programy autorskie matematycznego kształcenia uczniów klas IV – VIII z uwzględnieniem rozwijania ich uzdolnień matematycznych zostaną opracowane przed drugim etapem Projektu. Muszą bowiem uwzględniać doświadczenia pedagogiczne oraz efekty innowacji realizowanej w klasach początkowych.

Nauczyciele decydujący się na prowadzenie innowacji w ramach Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego Rozwijanie zadatków uzdolnień matematycznych w przedszkolach i szkołach podstawowych zostaną przygotowani w ramach szkoleń, które zrealizuje prof. E. Gruszczyk-Kolczyńska wraz z dr M. Wenderlich i dr J.A. Jelinkiem.

Organizacją Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego Rozwijanie zadatków uzdolnień matematycznych w przedszkolach i szkołach podstawowych zajmuje się Wydział Edukacji i Wychowania Urzędu Miasta Nowego Sącza, oraz dyrekcje placówek edukacyjnych, które zobowiążą się do  prowadzenia innowacji pedagogicznych. Placówki te będą wyposażone w podstawowe środki dydaktyczne dla dzieci objętych innowacją.
    Koszty realizacji Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego Rozwijanie zadatków uzdolnień matematycznych w przedszkolach i szkołach podstawowych - wraz z badaniami naukowymi -finansuje FUNDACJA NRWAG z siedzibą w Nowym Sączu.

Badania naukowe realizowane w ramach Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego. Gwarantem prawidłowo prowadzonej innowacji pedagogicznej jest monitorowanie jej przebiegu i badania, których celem jest czuwanie nad merytoryczną poprawnością realizowanej edukacji. Odnośnie Nowosądeckiego Projektu Edukacji jest to:

    diagnostyczne rozpoznania zadatków uzdolnień matematycznych każdego dziecka biorącego udział w innowacji;
    coroczne ustalanie, co dzieci wiedzą i potrafią z matematyki, a także hospitacje realizowanych zajęć (monitorowanie poziomu kształcenia w ramach innowacji w klasach I-III);
    analiza efektów edukacyjnych uczniów uzdolnionych matematycznie w klasach IV-VIII.

Badania te  prowadzi zespół specjalistów pod kierunkiem  prof. dr hab. E. Gruszczyk-Kolczyńskiej. Celem ich jest zebranie informacji o kształtowaniu się uzdolnień matematycznych u uczniów w ramach edukacji matematycznej prowadzonej w szkole podstawowej.

Ponieważ realizacja Projektu trwa 9 lat ( od 2019 do 2028 roku) są to badania podłużne obejmujące czas edukacji w szkole podstawowej. Stwarza to szansę na  pogłębioną analizę czynników wpływających na kształtowanie się uzdolnień matematycznych u uczniów. Dodać trzeba, że takich badań dotąd nie prowadzono, zapewne z tego powodu, że granty naukowe są przyznawane najwyżej na 3 lata. Jest to zdecydowanie za mało zważywszy na to, że nauka w szkole trwa 8 lat.     

Realizacja Nowosądeckiego Projektu Edukacyjnego Rozwijanie zadatków uzdolnień matematycznych w przedszkolach i szkołach podstawowych – w roku 2019 i 2020. Z uwzględnieniem zawirowań spowodowanych pandemią.

O zainteresowaniu Nowosądeckim Projektem Edukacyjnym Rozwijanie zadatków uzdolnień matematycznych w przedszkolach i szkołach podstawowych  i  społecznej akceptacji świadczy najlepiej to, że  deklarację udziału w szkoleniu złożyło ponad 60 nauczycieli. Ze względu na możliwości zespołu specjalistów prowadzących szkolenia postanowiono, że zostanie zorganizowana  grupa nauczycieli przedszkoli i nauczycieli klas I-III licząca około 26 osób. Dla tej grupy na w roku 2020 zorganizowano szkolenie w 3 częściach: pierwsza część szkolenia odbyła się w dniach 27 – 29 stycznia,  druga część w dniach 20-22 lutego, a trzecia 23 i 24 czerwca 2020 roku. W ramach tych szkoleń nauczyciele i dyrektorzy placówek edukacyjnych otrzymali:

- autorskie programy wspomagania  rozwoju zadatków uzdolnień matematycznych wraz z edukacją matematyczną realizowane w trakcie jednorocznego przygotowania dzieci do szkoły ( tzw. klasy zerowe) i w pierwszym roku szkolnej edukacji;

- podręczniki ze szczegółowym opisem procesu matematycznego kształcenia wraz z wspomaganiem dzieci w rozwijaniu zadatków uzdolnień matematycznych.

W czerwcu 2020 ustalono, że innowacja pedagogiczna prowadzona w ramach Nowosądeckiego Projektu edukacyjnego zaczyna się z początkiem roku szkolnego 2020/2021w wytypowanych 5 placówkach edukacyjnych.

Zaplanowano też i zrealizowano w dniach 25 – 28 sierpnia 2020 roku spotkania z rodzicami dzieci objętych tą innowacją. Spotkania te organizowali dyrektorzy placówek z udziałem przedstawiciela władz oświatowych miasta Nowy Sącz oraz prof. E, Gruszczyk-Kolczyńskiej. Na spotkaniach tych przedstawiono cele innowacji, a także sposób jej realizowania.

Nie wiedziano wówczas, że w pierwszym półroczu roku szkolnego 2020/2021 rytm edukacji szkolnej zostanie poważnie zaburzony pandemią. Na długie miesiące  zawieszono zajęcia w przedszkolach u szkołach i uruchomiono zdalne kształcenie dzieci.  Ponieważ tak się stało, trzeba było:

-  odwołać hospitacje zajęć w tzw. klasach zerowych i w klasach I ( monitorowanie procesu kształcenia w ramach innowacji);

- zmienić terminy badań diagnostycznych zaplanowanych na październik 2020 roku i zrealizować je w styczniu 2021 roku.

Ze względów ekonomicznych  postanowiono także realizować - od roku szkolnego 2020/2021- oszczędną formę innowacji pedagogicznej.

W tej wersji

przeprowadzi się badania diagnostyczne mające na celu ustalenie, które dzieci z klas I manifestują zadatki uzdolnień matematycznych. Takie badania zostaną zrealizowane w 6 grupach rówieśniczych, szacujemy że będzie to 150 dzieci. Z wcześniejszych ustaleń wynika, że w tej grupie -ostrożnie szacując- co czwarte wykaże się zadatkami wysokich uzdolnień matematycznych oznacza to, że w tej grupie może być około 36 dzieci obdarzonych takim darem. Jest to wystarczająca liczba dzieci do wnioskowania o dalszym rozwoju zadatków uzdolnień matematycznych;

ustali się co wiedzą i potrafią te dzieci z matematyki pod koniec każdego roku innowacji w 6 grupach rówieśniczych. Są to te same dzieci, które będą objęte badaniami diagnostycznymi, a to oznacza, że można będzie śledzić jak dzieci te rozwijają zadatki swoich uzdolnień w szkolnej działalności matematycznej;

określi się także faktyczny poziom wiadomości i umiejętności matematycznych opanowanych przez dzieci w kolejnych latach innowacji w 2 wylosowanych grupach rówieśniczych ( z pośród pozostałych grup rówieśniczych). Na podstawie tych badań można wnioskować o jakości prowadzenia edukacji przez nauczycieli;

przeprowadzi się szkolenia nauczycieli, którzy zaczynają realizować innowację w oddziałach jednorocznego przygotowania dzieci do szkoły oraz w klasach I i będą ją kontynuować w klasach II i III;

zapewni się konsultacje ekspertów dla nauczycieli i rodziców oraz hospitacje zajęć prowadzonych przez nauczycieli w wybranych placówkach edukacyjnych. Takich konsultacji będzie 7 każdego roku innowacji;

zadba się o prezentację osiągnięć edukacyjnych dzieci objętych innowacją pedagogiczną poprzez: a) zorganizowanie uroczystego happeningu, na którym dzieci objęte innowacją  pokażą mieszkańcom Nowego Sącza, ile już wiedzą i potrafią z matematyki, b) realizację projektów edukacyjnych w każdym roku innowacji: w klasie I każdy uczeń redaguje książkę Moja matematyka, w klasie II zadania z treścią ułożone przez uczniów zostają opublikowane w zbiorku Ciekawe zadania matematyczne uczniów klasy II, w klasie III uczniowie realizują projekt Podróże marzeń.


 

Udostępnij:

Wydrukuj

Opublikowano: 06-05-2021