Instytut powstał w roku 2006. Twórcą pierwotnej koncepcji i struktury była prof. dr hab. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, przez pierwsze 12 lat pełniąca w Instytucie funkcję dyrektora. Od 1 października 2019 r. funkcję tę objęła prof. APS, dr hab. Agnieszka Olechowska, a od 1 października 2024 r. - dr Agnieszka Pawlak.
Dyrektor: dr Agnieszka Pawlak
Zastępca Dyrektora: dr Marta Krasuska-Betiuk
KONTAKT:
Sekretariat IWRCE:
Godziny funkcjonowania sekretariatu:
Poniedziałek – czwartek w godz. 8.00–16.00
Piątek – dzień pracy wewnętrznej
Regulamin IWRCiE (dostęp wymaga logowania): link do pliku
Obecnie Instytut tworzą cztery jednostki, w których zatrudnionych jest blisko pięćdziesięciu pracowników badawczo-dydaktycznych i dydaktycznych:
Zakład Pedagogiki Małego Dziecka
Kierownik: prof APS, dr hab. Małgorzata Makiewicz
kontakty i link do listy Pracowników
Powstał w roku 2006, na bazie powołanego dwa lata wcześniej Zakładu Pedagogiki Małego Dziecka. Funkcję kierownika Zakładu, a potem Katedry do 30 września 2019 r. pełniła prof. zw. dr hab. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska. Od roku akademickiego 2019/2020 Zakładem kieruje dr hab. Małgorzata Makiewicz, prof. APS. Misją Zakładu jest prowadzenie działalności naukowo-badawczej, rozwój Zakładu, a także kształcenie studentów – przyszłych nauczycieli przedszkolnych i wczesnoszkolnych, otwartych na zmiany, zdolnych do tworzenia nowych wartości społecznych i kulturowych.
W Zakładzie zatrudnionych jest siedemnastu pracowników badawczo-dydaktycznych (dwóch na stanowisku profesora, dziewięciu na stanowisku adiunkta i sześciu na stanowisku asystenta). Zainteresowania badawcze pracowników zogniskowane są na szeroko rozumianej opiece, edukacji i wychowaniu małych dzieci i uczniów. W szczególności skoncentrowane są wokół problemów dotyczących: edukacji matematycznej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, trudności związanych z uczeniem się matematyki, uzdolnień matematycznych, rozumienia świata i zjawisk fizycznych i przyrodniczych, rozwoju mowy i języka dziecka, procesu nabywania wiadomości i umiejętności przez uczniów podczas korzystania z programów multimedialnych, szeroko pojętych potrzeb edukacyjnych dzieci, wspierania rozwoju psychoruchowego małych dzieci, dziecięcych kompetencji w zakresie elementarnej samodzielności oraz poznawania siebie i otoczenia, zachowań prospołecznych dzieci, terapii pedagogicznej dzieci z zaburzeniami zachowania, systemu edukacji i roli nauczyciela.
Pracownicy biorą udział w seminariach i konferencjach naukowych krajowych i zagranicznych, reprezentują uczelnię w wielu gremiach naukowych i eksperckich. Realizują ogólnopolskie i międzynarodowe projekty naukowo-dydaktyczne (np. Matematyka w obiektywie, Math&Art). Popularyzują wiedzę naukową, prowadząc szkolenia, seminaria, warsztaty i wystawy dla nauczycieli, rodziców i innych osób zainteresowanych edukacją. Współpracują z zakładami kształcenia i doskonalenia nauczycieli w kraju. Wielu pracowników łączy teorię z praktyką, pełniąc funkcje w systemie edukacji formalnej i pozaformalnej oraz w podejmując pracę w poradniach psychologiczno-pedagogicznych.
Katedra Wczesnej Edukacji
Kierownik: prof. zw. dr hab. Józefa Bałachowicz
kontakty i link do listy Pracowników
Kontynuuje działalność Zakładu Wczesnej Edukacji od lat 90. XX wieku. Obecnie liczy dziewięciu pracowników naukowo-badawczych i dydaktycznych, których badania koncentrują się wokół społecznych i pedagogicznych uwarunkowań wychowania i kształcenia dzieci oraz kształcenia ich nauczycieli. Szczególnym przedmiotem zainteresowania pracowników naukowo-badawczych Katedry jest dyskurs edukacyjny i jego działanie w obszarze wiedzy, kompetencji i autonomii dziecka, tworzenia środowiska uczenia się, partycypacji i kreatywności dzieci. Badania nad profesjonalnym przygotowaniem nauczycieli dotyczą szczególnie ich kompetencji do kreatywno- emancypacyjnego modelu edukacji, umiejętności wsparcia dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz praktycznego przygotowania w okresie studiów.
Katedra promuje projekt „Edukacji w środowisku” jako wzmocnienie interdyscyplinarności we wczesnej edukacji oraz metody outdoor education w pracy przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej.
Katedra Wczesnej Edukacji odpowiada merytorycznie za specjalności w obszarze kształcenia nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej na kierunku Pedagogika, a obecnie również współuczestniczy w przygotowaniu nauczycieli do wychowania i kształcenia dziecka w klasach I-III na kierunku Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna.
Nauczyciele akademiccy Katedry Wczesnej Edukacji podejmują także działania w kierunku umiędzynarodowienia Uczelni i współpracują z badaczami z następujących ośrodków międzynarodowych: Uniwersytet Agder w Kristiansand (Norwegii), Uniwersytet Maceraty w Maceracie (Włochy), Uniwersytet Północnej Karoliny w Greensboro (Stany Zjednoczone Ameryki), Trinity Washington University w Waszyngtonie D.C. (Stany Zjednoczone Ameryki), Kristianstad University (Szwecja), Canterbury Christ Church University (Wielka Brytania), Katholieke Pabo Zwolle (Niderlandy), University of Patras (Grecja), Western Norway University of Applied Sciences (Norwegia).
W Katedrze Wczesnej Edukacji są również realizowane projekty naukowe i dydaktyczne, w tym międzynarodowe.
Zakład Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju
Kierownik: prof. APS, dr hab. Jan Amos Jelinek
kontakty i link do listy Pracowników
Zakład jest najmłodszą jednostką Instytutu: powstał w roku akad. 2018/19. Tworzą go pracownicy zaangażowani w edukację przyrodniczą i środowiskową (w aspekcie społecznym) przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji. Misją Zakładu w obszarze dydaktyki jest upowszechnianie edukacji w terenie – aktywizującej uczniów i otoczenie szkoły.
Angażując się w propagowanie dobrych praktyk edukacyjnych na poziomie przedszkola i szkoły, pracownicy starają się sami dbać szczególnie o realizację „trzeciej misji uniwersytetu”: współpracują z organizacjami ekologicznymi (GAP Polska) oraz szkołami, instytucjami edukacji pozaformalnej i samorządem lokalnym.
W roku akad. 2018/19 sformalizowano związki APS z innymi ośrodkami akademickimi wdrażającymi programy kształcenia nakierowane na propagowanie zasad zrównoważonego rozwoju. APS podpisała umowę z Warszawskim Metropolitalnym Centrum Eksperckim Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju (agendą ONZ), w którym Akademię reprezentuje troje pracowników APS, w tym dwoje to pracownicy Zakładu. Udział Zakładu w pracach Centrum owocuje korzystnymi zmianami w programach przedmiotów prowadzonych przez pracowników, konferencjami naukowymi, referatami głoszonymi przez pracowników na forach konferencji krajowych i zagranicznych oraz projektami na rzecz społeczności lokalnej. Na wniosek Centrum, APS została w roku 2019 nominowana do nagrody UNESCO - Hamdan bin Rashid Al-Maktoum Prize for Outstanding Practice and Performance in Enhancing the Effectiveness of Teachers 2019–2020 (za projekt finansowany z Funduszy Norweskich prowadzony w Zakładzie Wczesnej Edukacji pt. Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli dla zrównoważonego rozwoju. „Environmental education for sustainable development in initial teacher education”).
W Zakładzie prowadzone są badania dotyczące potrzeb edukacyjnych ucznia w zakresie edukacji przyrodniczej, stylów działań nauczycieli, znaczenia kontaktu dziecka z przyrodą, współpracy placówek edukacyjnych z otoczeniem społecznym oraz wdrażania idei zrównoważonego rozwoju do teorii i praktyki pedagogicznej.
Zakład Logopedii i Lingwistyki Edukacyjnej
Kierownik: dr Danuta Emiluta-Rozya
Kontakty i link do listy Pracowników
W roku 2020 w ankiecie badającej opinie studentów, logopedia prowadzona przez Zakład okazała się najlepsza w Polsce w kategoriach „studia licencjackie” i „studia magisterskie”. Na ten sukces złożyło się 31 lat wspólnych wysiłków Pracowników i Studentów.
Zakład Logopedii powstał w roku 1989, czyli w czasie, kiedy powołano w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej pierwsze w Polsce 5-letnie stacjonarne studia w zakresie logopedii. Twórcą Zakładu i pierwszym kierownikiem była prof. Halina Mierzejewska. Kilka lat temu jego nazwa została poszerzona o lingwistykę edukacyjną, ponieważ oprócz zagadnień dotyczących różnych aspektów normy i patologii językowego porozumiewania się, podejmowane są w Zakładzie także prace z zakresu kompetencji językowych uczniów na różnych poziomach edukacji. Obecnie w tej jednostce zatrudnionych jest jedenastu pracowników badawczo-dydaktycznych. Każdy z nich specjalizuje się w określonych obszarach badawczych, ale wszyscy traktują logopedię jako dyscyplinę stosowaną. Wyniki badań naukowych przenoszą na grunt praktyczny w celu doskonalenia metod wspomagających rozwój językowy dziecka oraz metod diagnostycznych i terapeutycznych, wykorzystywanych w pracy z osobami w różnym wieku i z zaburzeniami mowy o różnych patomechanizmach (m.in.są to Całościowe Badanie Logopedyczne, gesty©GORA, innowacyjne postępowanie terapeutyczne w przypadku porażonego nerwu twarzowego, ©Wizualne Kodowanie Części Mowy).
W Zakładzie Logopedii i Lingwistyki Edukacyjnej były realizowane ciągu ostatnich lat dwa granty naukowe i programy wdrożeniowe. Liczne publikacje pokazują, jak szeroka jest działalność naukowa tego zespołu.
Pracownicy Zakładu organizują w Akademii Pedagogiki Specjalnej i współorganizują konferencje logopedyczne oraz biorą udział w licznych konferencjach naukowych w Polsce i za granicą (ostatnio 05 – 06 grudnia 2019 w obradach CAPAC (Consumer and Professional Advocacy Committee) poświęconym konieczności ustalenia ogólnoświatowych standardów opieki nad seniorami z implantem ślimakowym. Współpracują z wieloma ośrodkami badawczymi, np. z Uniwersytetem w Genewie, z Instytutem Polonistyki Stosowanej UW, z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym (z Katedrą i Kliniką Otolaryngologii, z Zakładem Rehabilitacji, ze Szpitalem Pediatrycznym WUM), z Akademią Wychowania Fizycznego w Warszawie, z Wydziałem Pedagogicznym UW, z Wydziałem Pedagogicznym i Filologicznym Uniwersytetu Rzeszowskiego. W gronie pracowników Zakładu jest Krajowy Konsultant w dziedzinie neurologopedii przy Ministerstwie Zdrowia oraz członkowie ministerialnych zespołów ekspertów (m.in. zespołu ekspertów do opracowania i aktualizacji programu specjalizacji w dziedzinie neurologopedii przy Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego, Zespołu Ekspertów w dziedzinie rehabilitacji leczniczej przy Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji). Warto zaznaczyć także członkostwa pracowników Zakładu w Radach Naukowych różnych czasopism: Annales Uniwersitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Logopaedica oraz Neurolingwistyka Praktyczna (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie), „Forum Logopedyczne” (Polskie Towarzystwo Logopedyczne Oddział Śląski).
Pracownicy pełnią funkcje przewodniczących lub są członkami różnych towarzystw naukowych i społecznych (m.in. Przewodniczącej Sekcji Logopedycznej Towarzystwa Kultury Języka, członków Polskiego Towarzystwa Logopedycznego, Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Osób Jąkających się „OSTOJA”). Współpracują ze Słowackim Stowarzyszeniem Logopedów Klinicznych oraz Stowarzyszeniem Pacjentów z Wadą Słuchu ,,Logosluch” w Koszycach. Zakład Logopedii i Lingwistyki Edukacyjnej prowadzi organizacyjną współpracę z Fundacją Monsana z Niemiec , Euro- CIU Ukraina z Kijowa i ,,Słyszę w implancie” z Vinnogradu (Ukraina) w zakresie pomocy materialnej i edukacji pacjentów z wadą słuchu z Ukrainy (i ich rodzin); z polskimi szkołami w Chicago - im. Św. Ferdynanda oraz im. Marii Skłodowskiej.
Nauczyciele akademiccy organizują wiele szkoleń (m.in. z zakresu AAC, dysfagii, terapii oddechowej, manualnej terapii stawu skroniowo-żuchwowego, rehabilitacji głosu, TobiiComunicator, „Mówika”, dwujęzyczności) oraz warsztatów dla rodziców i nauczycieli (dotyczących m.in. opóźnionego rozwoju mowy, profilaktyki logopedycznej, norm rozwoju mowy dziecka, różnych zaburzeń mowy i ich terapii).
W Zakładzie Logopedii i Lingwistyki Edukacyjnej jest laureatka Plebiscytu Nauczyciel na Medal (IV miejsce na ponad 180 nominowanych nauczycieli akademickich z woj. mazowieckiego). Są także osoby, które otrzymały nagrody rektorskie za publikacje w wysoko punktowanych czasopismach.
Zakład prowadzi studia stacjonarne i niestacjonarne oraz podyplomowe w zakresie logopedii, które przygotowują przyszłych specjalistów – diagnostów i terapeutów osób z zaburzeniami mowy. Kształcenie to ma charakter nie tylko teoretyczny, ale także i praktyczny. Studenci realizują ćwiczenia-laboratoria w placówkach oświatowych, medycznych i ośrodkach terapeutycznych dzięki temu, że ich nauczyciele pracują z dziećmi i osobami dorosłymi z różnorodnymi zaburzeniami mowy. Absolwenci logopedii APS są cenieni na rynku pracy.