Przedstawiamy sylwetkę laureata doktoratu honorowego Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej przyznanego w 2023 roku.

Prof. dr hab. Wasyl Grygorowicz Kremień jest wybitnym ukraińskim naukowcem w dziedzinie filozofii socjalnej, politologii, filozofii oświaty, pedagogiki i rozwoju osobowości człowieka. Jest autorem wielu fundamentalnych badań, wybitnym organizatorem oświaty i nauki, działaczem państwowym, politycznym i społecznym. Jest członkiem Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, doktorem filozofii, profesorem, zasłużonym działaczem nauki i techniki Ukrainy, członkiem szeregu innych akademii, wielu towarzystw naukowych, prezydentem ukraińskiej wspólnoty „Wiedza”, prezydentem studenckiego towarzystwa sportowego Ukrainy, zastępcą naczelnika Komitetu Nagród Państwowych w dziedzinie oświaty.

Urodził się 25 czerwca 1947 roku w wiosce Lubytowy, powiat Królewiecki, obwód Sumy. W 1971 roku ukończył studia filozoficzne na Kijowskim Uniwersytecie Państwowym im. T. G. Szewczenki.

Działalność naukowo-pedagogiczna W. G. Kremienia obejmuje szeroką gamę problematyki, której głównymi kierunkami są: teoretyczno-metodologiczne uzasadnienie rozwoju nauki i oświaty Ukrainy, określanie głównych zasad i kierunków rozwoju filozofii oświaty, wypracowanie konceptualnych problemów współczesnej socjologii i kulturoznawstwa. Szczególną uwagę w badaniach profesor W. H. Kremień zwraca na euro integracyjne oraz globalizacyjne procesy na świecie i ich wpływy na rozwój społeczeństwa, uwzględnianiu ich przy określeniu strategicznych kierunków rozwoju Ukrainy, jedno-litości socjalno-politycznego badania podstawowych okresów historii rozwoju niepodległej Ukrainy.

W 1995 r. W. G. Kremień został wybrany na rzeczywistego członka Akademii Nauk, a w 1997 r. został Prezydentem Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy. W 1998 r. został posłem parlamentu Ukrainy III kadencji. Od 1999 r. do 2005 r. pełnił stanowisko ministra Oświaty i Nauki Ukrainy. Pod Jego kierownictwem naukowym jako Prezydenta Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych oraz Ministra Oświaty i Nauki Ukrainy opracowano normatywno-prawną bazę różnych poziomów edukacji niepodległej Ukrainy. W. G. Kremień został inicjatorem szerokiego zastosowania techniki komputerowej w procesie edukacyjno-wychowawczym szkoły ogólnokształcącej, zawodowo-technicznej oraz wyższej, wprowadzenia programu „Szkolny autobus”, przygotował przystąpienie Ukrainy do procesu Bolońskiego. Wasyl Grygorowicz Kremień inicjuje, aktywnie wspiera i wprowadza w praktykę działalności oświatowej zasady humanizacji i demokratyzacji procesu edukacyjno-wychowawczego w placówkach edukacyjnych różnych typów. Właśnie z Jego inicjatywy i pod Jego bezpośrednim kierownictwem w kraju odbywa się aktywny proces przejścia od pedagogiki autorytarnej do pedagogiki tolerancji, system oświatowy Ukrainy zbliża się do systemów oświatowych europejskich krajów rozwiniętych, wdrażana jest w życie innowacyjna polityka państwowa w dziedzinach oświaty i nauki. Są to takie innowacje, jak dwunastostopniowe pozytywne ocenianie osiągnięć uczniów w nauce, przejście do dwunastorocznego okresu nauki i nowych programów szkoły średniej, sprofilowanie szkół wyższych, a także niezawisłe testowanie uczniów, które jest niewątpliwie obiektywnie uzasadnione.

Jest autorem ponad 800 prac naukowych, między innymi szeregu monografii: „Ukraina: alternatywa postępu”, „Ukraina: droga do siebie”, „Nauka Pedagogiczna: czas refleksji”, „Filozofia. Logos. Zofia. Rozum” , „Oświata i nauka na Ukrainie – innowacyjne aspekty. Strategia, Realizacja, Wynik”, „Socjologia”, „Filozofia idei narodowej: człowiek, oświata, społeczeństwo”, „Fenomen innowacji: oświata, społeczeństwo, kultura", „Filozofia człowieko centryzmu w strategiach przestrzeni oświatowej”, „Elita: źródła, istota, perspektywa”, Synergetyka w oświacie: aspekt człowieko centryzmu”, Ukraina w dobie globalizacji”. Niektóre z nich są przetłumaczone i wydane w Polsce. Pod kierownictwem W. G. Kremienia stworzono pierwszą w historii ukraińskiej „Encyklopedię oświaty”, natomiast kilkoma nakładami z rzędu ukazała się „Biała księga oświaty narodowej Ukrainy”, w której zawarta jest ścisła analiza naukowa wszystkich edukacyjnych działów i zakresów. Po raz pierwszy na Ukrainie powstał dokument, przygotowany przez naukowców Akademii pod redakcją W. G. Kremienia o nazwie „Narodowy raport o stanie oraz perspektywy rozwoju oświaty na Ukrainie”.

W. G. Kremień posiada odznaczenia: order księcia Jarosława Mądrego V stopnia, order „Za zasługi” I, II i III stopnia, jest również laureatem Nagrody Państwowej Ukrainy w dziedzinie nauki i techniki oraz Nagrody Państwowej Ukrainy w dziedzinie oświaty.