Wystawa „Pejzaż wewnętrzny” dostępna jest dla zwiedzających w od 22 września do 24 listopada 2021 w JCMA w Huntingdon w Pensylwanii i stanowi efekt współpracy artystyczno-naukowej pomiędzy Juniata College w Huntingdon, Pensylwania i Instytutem Edukacji Artystycznej Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.

Tekst o wystawie opublikowany w piśmie artluk

Pejzaż wewnętrzny to tytuł wystawy Magdaleny Janoty-Bzowskiej i Joanny Stasiak. Artystki prezentują swoje prace na tkaninach w przestrzeni Juniata Museum of Art (JCMA) w Stanach Zjednoczonych. Wystawa jest efektem współpracy artystyczno-naukowej pomiędzy Juniata College w Huntingdon, Pensylwania z Instytutem Edukacji Artystycznej Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Realizacja przedsięwzięcia możliwa była dzięki zespołowi amerykańskiemu, w skład którego wchodzą prof. Monika Malewska, dyrektor muzeum i kurator wystawy w JCMA Kathryn Blake oraz Elizabeth Gordon. W realizację projektu wystawy byli zaangażowani także studenci z wydziału Muzeologii i Studiów Kuratorskich w Juniata College. Udział w przygotowaniu ekspozycji był dla nich owocnym doświadczeniem.  

Obszarem współpracy pomiędzy uczelniami było wykorzystanie koncepcji poszukiwania „dobrego miejsca”. Pojęcie to odnosi się do decyzji, artysty przy wyborze otoczenia, w którym poodejmuje swoją pracę twórczą. Poprzez swoje działanie zapisuje otaczające go uniwersum. Notuje wybrany przez siebie krajobraz, ale także zaznacza w nim swoją indywidualną percepcję, swoje doświadczenia i przeżycia. Pejzaż staje się kompozycją łączącą subiektywne i obiektywne elementy widzenia zawarte w artystycznym działaniu zarówno artystów, jak i adeptów sztuki. Tradycja historyczna wskazuje na wspólne wątki w sztuce obecne zarówno w twórczości pejzażysty Thomasa Cole’a stanowiącej dziedzictwo kulturowe Pensylwanii czy związanych z polską tradycją osiągnięć pejzażystów z kręgu szkoły monachijskiej, po współczesne rozważania na temat nowych form interpretacji pejzażu.

Profesor Joanna Stasiak jest malarką i pedagogiem, autorem publikacji o sztuce, kuratorem przedsięwzięć artystycznych, organizatorem wystaw i konferencji. Od lat pracuje ze studentami kierunków artystycznych skupiając wokół siebie liczne grono swoich uczniów. Od 2010 i artystycznej wyprawy do Indii maluje na jedwabiu i takie podłoże wybrała także do realizacji prac prezentowanych w JCMA. Wybrana przez artystkę ścieżka jest obszarem jej badań z zakresu warsztatu artystycznego, jak i polem do analiz filozoficznych i wskazywania kontekstów intelektualnych. Jak zaznacza: „Malarze chińscy i japońscy pokazali mi, że można na tym materiale rysować i jednocześnie pozwolić, by plama miękko się rozlewała. Jedwab wymaga decyzji kompozycyjnych. Nie można zamienić plamy ciemnej na jasną. Jedwab nauczył mnie dyscypliny pracy. Trzeba kompozycję przemyśleć i zaplanować, ale trzeba też bardziej otworzyć się na przypadek”.

Prace Magdaleny Janoty-Bzowskiej powstały w technikach mieszanych na bawełnianym podobraziu. Łączą ze sobą elementy graficzne, malarskie i rysunkowe z elementami pisma. „Pisanie, zapis jest elementem, który pozwala nam dostrzec i przełożyć tekst, który nosimy w sobie. Ten tekst jest drganiem. Jest wewnętrznym mierzeniem siebie, wewnętrznym mierzeniem tego, w jaki sposób postrzegamy świat. Każdy z nas mając inny charakter pisma zostawia ten ślad po sobie. Staje się on drganiem bardzo zbliżonym do koncepcji pejzażu”. Artystka jest historykiem sztuki i grafikiem. Pracuje na stanowisku adiunkta w Instytucie Edukacji Artystycznej prowadząc dla studentów zajęcia z zakresu nauk o sztuce. Jest autorką publikacji z obszaru sztuki i krytyki artystycznej. W swoich badaniach Janota-Bzowska analizuje relacje między mistrzami i uczniami w świecie sztuki.

Prace obu autorek łączy wspólne rozumienie metafory pejzażu wewnętrznego. Istotnym elementem obrazów jest pojęcie horyzontu. Na nim zapisany zostaje indywidualny rytm, który staje się swego rodzaju sygnaturą artystyczną.

Monika Malewska, Pejzaż wewnętrzny Magdaleny Janoty-Bzowskiej i Joanny Stasiak w: artluk nr 1-2/2021, s.71

Filmy 

Magdalena Janota-Bzowska

Joanna Stasiak