Jan Pańczyk (13 czerwca 1937 w Deszkowicach (Zamojszczyzna) - 16 października 2007 w Warszawie)

Profesor nauk humanistycznych, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki specjalnej

Kwalifikacje
W latach 1960-1990 uzyskał:
dyplom wychowawcy placówek wychowawczo-opiekuńczych specjalnych (1960)
tytuł magistra (1964)
tytuł nauczyciela szkoły specjalnej (1965)
stopień naukowy doktora (1974)
stopień naukowy doktora habilitowanego (1982)
tytuł naukowy profesora (1990)

Przebieg pracy zawodowej
Nauczyciel szkoły podstawowej (1955-1959)
Wychowawca w placówce resocjalizacyjnej (1960-1962)
Kierownik internatu w zakładzie wychowawczym (1962-1963)
Dyrektor zasadniczej szkoły zawodowej specjalnej(1963-1974)
Adiunkt Państwowym Instytucie Pedagogiki Specjalnej, a po przekształceniu -w Wyższej Szkole Pedagogiki Specjalnej (1974-1983)
Docent w Wyższej Szkole Pedagogiki Specjalnej (1983-1990), a także w Uniwersytecie Łódzkim (1985-1990)
Profesor nadzwyczajny w Wyższej Szkole Pedagogiki Specjalnej (1990-1993) oraz w Uniwersytecie Łódzkim (w 1990-1992)
Profesor zwyczajny w Uniwersytecie Łódzkim (od 1992), Wyższej Szkole Pedagogiki Specjalnej (od 1994)

Pełnione funkcje
W Wyższej Szkole Pedagogiki Specjalnej:
Prodziekan Wydziału Pedagogiki Specjalnej (1981-1983)
Dziekan Wydziału Rewalidacji (1983-1984)
Kierownik Zakładu Pedagogiki Specjalnej (1983-1985)
Kierownik Zakładu Pedagogiki Specjalnej nr 2 (1991-1993[KK1])
Kierownik Katedry Pedagogiki Specjalnej (od 1993)
Redaktor naczelny Wydawnictwa WSPS (od 1984)
Kierownik Resortowego Programu Badań Podstawowych nr III.32. „Rewalidacja osób odchylonych od normy w Polsce” (1986-1990)
Kierownik Podyplomowego Studium Pedagogiki Korekcyjnej (od 1994)
Prorektor ds. nauki (1993-1996)

Poza Wyższą Szkołę Pedagogiki Specjalnej:
Członek Zespołu Dydaktyczno-Wychowawczego Pedagogiki Specjalnej przy Ministrze Nauki, Techniki i Szkolnictwa Wyższego (1976-1984)
Członek Zespołu Pedagogiki Specjalnej Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk (od 1977)
Członek Komitetu Rehabilitacji przy VI Wydziale Polskiej Akademii Nauk (od 1987)
Członek zwyczajny Polskiej Akademii Medycyny (od 1990)
Członek Sekcji Uczelni Pedagogicznych Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego (od 1993)
Kierownik Katedry Pedagogiki Specjalnej Uniwersytetu Łódzkiego (od 1991)
Kierownik Podyplomowego Studium Pedagogiki Specjalnej w Uniwersytecie Łódzkim (od 1992)
Kierownik Podyplomowego Studium Logopedycznego w Uniwersytecie Łódzkim (od 1995)
Przewodniczący Zespołu Pedagogiki Specjalnej Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk (od 1993)
Ekspert Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego (od 1993)
Opiekun merytoryczny specjalności pedagogika specjalna w Kolegium Nauczycielskim w Zgierzu (od 1992)
 
Udział w kształceniu kadr i organizacji imprez naukowyc

Organizator 6 konferencji naukowych na temat:
„Wyniki kształcenia specjalnego upośledzonych umysłowo” (1984)
„Efektywność metod i form kształcenia specjalnego” (1984)
„Pedagogika specjalna - uwarunkowania i tendencje rozwoju” (1987)
„Metody nauczania i wychowania upośledzonych umysłowo - wyniki przeprowadzonych eksperymentów dydaktycznych” (1990)
„Kształcenie specjalne w nowej sytuacji prawnej i ekonomicznej” (1994)
„Tożsamość pedagogiki specjalnej” (1997)

Organizator 11 konferencji problemowych w ramach „Seminarium współczesnych problemów pedagogiki specjalnej” (1983-1989)
przewodniczący komisji ds. stopni specjalizacji zawodowej w 80 postępowaniach promotor 406 prac magisterskich
promotor 5 prac doktorskich
recenzent w 11 przewodach doktorskich
recenzent w 7 przewodach habilitacyjnych
recenzent w 7 postępowaniach Centralnej Komisji ds. tytułu naukowego i stopni naukowych, dotyczących zatwierdzenia uchwał w sprawie nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego
 recenzent projektów badawczych w Komitecie Badań Naukowych

Publikacje
Autor 11 książek:
„Poziom rozwoju i sprawności fizycznej dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim” (1975)
„Poziom rozwoju cech motorycznych uczniów szkół dla lekko upośledzonych umysłowo na tle rówieśników ze szkół normalnych” (1979)
„Wyższa szkoła pedagogiki specjalnej im. Marii grzegorzewskiej W Warszawie” (1987)
„Kształcenie zawodowe młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu lekkim” (1987)
„Potrzeby zawodowe absolwentów zasadniczych szkół zawodowych dla lekko upośledzonych umysłowo” (1989)
„Metody dydaktyczne wykorzystywane przez nauczycieli przedmiotów Ogólnokształcących szkół podstawowych dla lekko upośledzonych umysłowo” (1990)
„Potrzeby zawodowe nauczycieli klas I-III szkoły podstawowej” (1991)
„Poziom rozwoju cech motorycznych uczniów upośledzonych umysłowo stopniu umiarkowanym” (1992)
„Poziom umiejętności praktycznych uczniów kończących szkoły podstawową dla upośledzonych umysłowo stopniu umiarkowanym i znacznym” (1992)
„Przydatność zawodowa osób lekko upośledzonych umysłowo w świetle taryfikatorów zawodowych - wymagań na stanowiskach pracy – część I” (1992)
„Przydatność zawodowa osób lekko upośledzonych umysłowo w świetle taryfikatorów zawodowych - wymagań na stanowiskach pracy – część II” (1996)

Współautor jednej książki, redaktor naukowy 16 książek (prac zbiorowych) i autor ponad 50 artykułów, rozdziałów w pracach zbiorowych bądź doniesień naukowych.

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (1977)
Medal Edukacji Narodowej (1980)
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1986
Nagrody Ministra (równorzędne)
Ministra Nauki, Techniki i Szkolnictwa Wyższego (1981, 1982)
Ministra Edukacji Narodowej (1988, 1989)
Polskiego Zespołu do Badań nad Upośledzeniem Umysłowym (1980)
 
Źródło:
Jan Pańczyk – Wikipedia, wolna encyklopedia, data dostępu cyfrowego: 13.08.2025
Gasik, W. i Pańczyk, J. (1997). Czołowi polscy pedagodzy specjalni oraz absolwenci PIPS i WSPS z lat 1971-1996. Warszawa: Wydawnictwo WSPS, str. 76-78.